ମଞ୍ଜିବୁଣା ଯନ୍ତ୍ର
ମଞ୍ଜିବୁଣା ଯନ୍ତ୍ର
ଉପକ୍ରମ
ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ମଞ୍ଜି ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ବୁଣାଯାଇପାରେ । ଧାନ, ଗହମ, ମୁଗ, ନଳିତା , ଚିନାବାଦାମ ଇତ୍ୟାଦି ଫସଲ ମଞ୍ଜି ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ଧାଡି ଧାଡି କରି ବୁଣାଯାଇପାରେ । ଯନ୍ତ୍ର ଓସାର ଅନୁସାରେ ଏକକାଳୀନ ୩-୪ ଧାଡି ବୁଣା ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ । ମଞ୍ଜି ପରିମାଣ ମଞ୍ଜି ବୁଣିବା ଗଭୀରତା ମଧ୍ୟ ଏ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ସ୍ଥିର କରାଯାଇପାରେ । ଏହି ବୁଣାଯନ୍ତ୍ର କାଠ, ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ପାଇପ୍ ଓ ଲୁହାରେ ତିଆରି । ଏହା ଗୋଟିଏ ମଞ୍ଜି ବୁଣା ଲଙ୍ଗଳ, ଏଥିରେ ଏକାବେଳକେ ୩ ଧାଡି ବୁଣାଯାଇପାରିବ । ଲଙ୍ଗଳ ଭଳି କଣ୍ଟି ଓ ଈଷ ଅଛି । କଣ୍ଟି ମଝି ଭାଗରେ ଗୋଟିଏ ଅଖ ଆଡୁଆ ଯୋଡା ହୋଇଛି । ଏହି ଅଖରୁ ୩ଟି ଲୁହା ମୁନ ବାହାରିଛି । ଲୁହା ପଛକୁ ୩ଟି ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ପାଇପ୍ ଲାଗିଛି । ଏ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ପାଇପ୍ ୩ଟିର ମୂଳ ଘୋଡା ହୋଇଛି । ଗୋଟିଏ ମଞ୍ଜି ବାୟୁ ସହିତ ମଞ୍ଜି ବାୟୁରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଏ । ମଞ୍ଜିଗୁଡିକ ଗୋଟିକ ପରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ପାଇପ ଭିତର ଦେଇ ଲୁହାମୁନ ପଛ ପଟରେ ପଡେ । ଲଙ୍ଗଳ ଚାଲିଲେ ଦୁଇପଟରୁ ଖୋଳି ହୋଇ ଯାଉଥିବା ମାଟି ପୁଣି ବେରହା ଉପରେ ପଡେ ଏବଂ ମଞ୍ଜି ମାଟିରେ ଘୋଡେଇ ହୋଇଯାଏ । ଏହି ଯନ୍ତ୍ରଟିକୁ ହଳେ ବଳଦ ସହଜରେ ଟାଣିପାରିବେ । ଯନ୍ତ୍ରଦ୍ଵାରା ବୁଣିଲେ ମଞ୍ଜି ସମାନ ଭାବରେ ପଡେ । କିଆରୀରେ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ବୁଣିବା ପାଇଁ ମାଟି ଭଲଭାବରେ ଗୁଣ୍ଡ ଓ କିଆରୀ ଖୁବ୍ ସମାନ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ଖାଲ ଢିପ ରହିଲେ ଯନ୍ତ୍ର ଚାଲିବାରେ ଅସୁବିଧା ହୁଏ । ମଞ୍ଜି ଠିକ୍ ଭାବରେ ପଡେ ନାହିଁ । କିଆରୀରେ ଡେଣୁଆ ଥିଲେ ଲୁହା ପଛପଟ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ପାଇପ୍ ମୁହଁରେ ଡେଣୁଆ ଲାଗି ଯାଇ ମୁହଁ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ମଞ୍ଜି ତଳକୁ ଖସେ ନାହିଁ । ଯନ୍ତ୍ରର ଓଜନ ବେଶୀ ହେଲେ ବଳଦ ଟାଣି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ । କିଆରୀ ବେଶି ବତର ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏ ଯନ୍ତ୍ର କାମ କରେ ନାହିଁ । ଏହିସବୁ କାରଣରୁ ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ବୁଣା ଯନ୍ତ୍ର ବେଶି ଆଦୃତ ହୋଇପାରୁନାହିଁ ।
ଚିତ୍ର ୨.୪ ରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ଯନ୍ତ୍ରଟିର ଗୋଟିଏ ୩ ଧାଡିଆ ମଞ୍ଜି ବୁଣା ଯନ୍ତା ଏହାକୁ ହାତରେ ଟାଣି ମଞ୍ଜି ବୁଣାଯାଇପାରେ । ଏହା ସାହାଯ୍ୟରେ ଗହମ ଧାନ ବୁଣାଯାଇପାରିବ । ବାକ୍ସରେ ମଞ୍ଜି ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଏ । ବାକ୍ସରେ କଣା ୩ଟା । ପ୍ରତି କଣାକୁ ଗୋଟାଏ ଲେଖାଏ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ନଳୀ ଖଞ୍ଜା ହୋଇଥାଏ । ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ନଳୀର ମୁହଁ ଲୁହା ପଛକୁ ଲାଗିଥାଏ । ମଝିରେ ଗୋଟିଏ ଈଷ । ଈଷ ଅଗକୁ ଧରି ଟାଣିବା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ବେଣ୍ଟ । ଯନ୍ତ୍ରଟି ବିଲରେ ଗଡିବା ପାଇଁ ଅଖ ଲାଗିଛି ଓ ଅଖର ଦୁଇପଟେ ୨ଟି ଚକ । ଏ ଯନ୍ତ୍ରଟିରେ କାମ କରିବା ସହଜ । ମାଟି ଭଲ ଭାବରେ ଗୁଣ୍ଡ ହୋଇଥିଲେ ଓ ବିଲ ସମତଳ ଥିଲେ ଏ ମଧ୍ୟ ଭଲ କାମକରେ ।
ମଞ୍ଜି ଓ ସାରବୁଣା ଯନ୍ତ୍ର
ଏ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ମଞ୍ଜି ଓ ସାର ଏକାବେଳକେ ବୁଣାଯାଇପାରିବ । ଏହି ଯନ୍ତ୍ରକୁ ହାତରେ ଟାଣି ବା ବଳଦ ଦ୍ଵାରା ଟାଣି ମଞ୍ଜି ଓ ସାର ବୁଣାଯାଇ ପାରିବ । ସାର ଆଗ ପଡିବ । ତା’ପରେ ମଞ୍ଜି ଗୋଟି ଗୋଟି ହୋଇପଡିବ । ଦୁଇପଟୁ ପଡୁଥିବା ଗୁଣ୍ଡ ମାଟି ଦ୍ଵାରା ସାର ଓ ମଞ୍ଜି ଘୋଡେଇ ହୋଇଯିବ । ଧାଡିକୁ ଧାଡି ୧୫ ସେ.ମି. ବ୍ୟବଧାନରେ ସାର ଓ ମଞ୍ଜି ବୁଣାଯାଇପାରିବ । ହାତ ଟଣା ଯନ୍ତ୍ରର ଓଜନ ପ୍ରାୟ ୧୫ କି.ଗ୍ରା. ସହଜରେ ଗୋଟିଏ କିଆରୀରୁ ଆଉ ଗୋଟିଏ କିଆରୀକୁ ନେଇହେବ । ଦିନକୁ ୭୫ ଡେସିମିଲ ଜମି ବୁଣି ହେବ ।
ଚିନାବାଦାନ ଚୋପାଛଡା ଯନ୍ତ୍ର
ଚିନାବାଦାମ ମଞ୍ଜି ଛଡାଇବା ପାଇଁ ବହୁତ ସମୟ ଲାଗେ । କିନ୍ତୁ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହି କାମ ଶୀଘ୍ର ହୋଇଯାଏ । ଚିନାବାଦାମ ଛୁଇଁ ପୂରାଇବା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ବାକ୍ସ ଯନ୍ତ୍ରର ଉପରିଭାଗରେ ଖଞ୍ଜା ଯାଇଥାଏ । ଏହା ତଳକୁ ଗୋଟିଏ ରୋଲର ଥାଏ । ରୋଲର ତଳକୁ ଗୋଟିଏ ଆବୁଆବୁଆ ତାର ଜାଲି, ରୋଲର ଓ ତାରଜାଲି ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଫାଙ୍କ ଜାଗାରେ ଚିନାବାଦାମ ରାହିଜାଏ । ରୋଲର ବୁଲିଲେ ଏହାର ଛୋଟ ଦାନ୍ତ ଚିନାବାଦାମ ଛୁଇଁକୁ ଜାଲି ଉପରେ ଗଡେଇ ଘୋଷାରି ନିଏ ଏହାଦ୍ଵାରା ଚିନାବାଦାମ ଛୁଇଁରୁ ଚୋପା ଛାଡିଯାଏ ।ମଞ୍ଜିଗୁଡିକ ତଳକୁ ଗଳିଯାଏ । ତଳେ ଚିନାବାଦାମ ମଞ୍ଜିଗୁଡିକୁ ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ଘର ଭଳିଆ ଜାଗାରେ ପଡିଥାଏ । ଏଥିରେ ଘଣ୍ଟାକୁ ୧୫ କି.ଗ୍ରା. ଚିନାବାଦାମରୁ ମଞ୍ଜି ଛଡା ଯାଇପାରେ । ଏ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦରକାରୀ ଯନ୍ତ୍ର । ହାତରେ ଛଡାଇବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ମୂଲ ତୁଳନାରେ ଏହି ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ୯୦% ମୂଳ କମିଯିବ । ଶତକଡା ୧ ଭାଗରୁ କମ୍ ଚିନାବାଦାମ ମଞ୍ଜି ଏଥିରେ ଗୁଣ୍ଡ ହୋଇଯାଇଥାଏ । ଏହି ଯନ୍ତ୍ରର ଓଜନ ପ୍ରାୟ ୧୪ କି.ଗ୍ରା ଏହି ଯନ୍ତ୍ରକୁ ସହଜରେ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରୁ ଆଉ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନକୁ ନେଇ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ । ଏହି ଯନ୍ତ୍ରଟି ଚିନାବାଦାମ ଚାଷୀଙ୍କ ପାଖରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆଦୃତ ହେଲାଣି ।
ଚିନାବାଦାମ ଖୋଳା ଓ ତୋଳା ଯନ୍ତ୍ର
ଚିନାବାଦାମ ଖୋଳିବା ଓ ନାଡିରୁ ଚିନାବାଦାମ ତୋଳିବା ପାଇଁ ଯନ୍ତ୍ର ଏବେ ଉଦ୍ଭାବିତ ହେଲାଣି । ଯନ୍ତ୍ରଟି ଖୋଲିବା ସାଥି ସାଥି ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ନାଡିରୁ ଚିନାବାଦାମ ଛୁଇଁ ଟାଣି ଛିଣ୍ଡାଇଲା ଭଳି କାମ କରିପାରୁଛି । ଏହା କାଠ ଓ ଲୁହାପାତ ଏବଂ ଜାଲିରେ ତିଆରି । କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚିନାବାଦାମ ଖୋଳିବା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଯନ୍ତ୍ର ଓ ଚିନାବାଦାମ ତୋଳିବା ପାଇଁ ଆଉ ଏକ ଯନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।
ମକାଛଡା ଯନ୍ତ୍ର
ଏହି ଯନ୍ତ୍ରଟି ଶାଳ କାଠରେ ତିଆରି, ମକାର ଆକାର ଅନୁସାରେ ଏହି ଯନ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟ ସାନ ଓ ବଡ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ବଡ ମକାରୁ ମଞ୍ଜି ଗୁଡିକୁ ଛଡାଇବା ପାଇଁ ମାତ୍ର ୨ ମିନିଟ୍ ଲାଗିଥାଏ । ଏହି ଯନ୍ତ୍ରଟିର ଓଜନ ୨୫୦ ଗ୍ରାମ ମାତ୍ର ।
ଏହି ପ୍ରକାର ଯନ୍ତ୍ରଟି ଟିଣ ପତ୍ରରେ ତିଆରି । ଏଥିରେ ଘଣ୍ଟାକୁ ୧୫ – ୨୦ କି.ଗ୍ରା. ମଞ୍ଜି ଛଡା ଯାଇପାରେ । ଯନ୍ତ୍ରଟିର ଓଜନ ମାତ୍ର ୩୫୦ ଗ୍ରାମ ।ଏହାକୁ ସହଜରେ ବିଭିନ୍ନ ଜାଗାକୁ ନିଆଯାଇପାରେ ।
ଏକ ଧାଡିଆ ମଞ୍ଜି ବୁଣା ଯନ୍ତ୍ର
ଏହି ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ମାଣ୍ଡିଆ , ନଳିତା ଓ ସୋରିଷ ଭଳି ଛୋଟ ବିହନ ସହଜରେ ବୁଣା ଯାଇପାରେ ବିହନକୁ ଧାଡିରେ ଠିକ୍ ବ୍ୟବଧାନରେ ଓ ଗଭୀରତାରେ ପକାଯାଇପାରେ । ଏହି ଯନ୍ତ୍ରରେ ବିହନ ରଖିବା ପାଇଁ ଖୋପଥାଏ । ଆଗରେ ଗୋଟିଏ ଦୁଇ ହାତରେ ଧରି ଚଳାଇବା ପାଇଁ ବେଣ୍ଟ ମୁଠା ଥାଏ । ଖୋପରୁ ମଞ୍ଜି ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବା ଟିଣ ନଳୀ ଭିତର ଦେଇ ଲୁହା ମୁହଁ ପଛରେ ପଡେ । ଲୁହା ମୁନରେ ଖୋଳି ହୋଇଯାଉଥିବା ମାଟିରେ ପଡୁଥିବା ମଞ୍ଜି ଘୋଡାଇ ହୋଇଯାଏ । ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ବୁଣିଲେ ଅଳ୍ପ ମଞ୍ଜି ଖର୍ଚ୍ଚ ହୁଏ ଏବଂ ବିଲରେ ବିହନ ସମାନ ଭାବରେ ପଡେ ।
ଧାନ ଅମଳ ଯନ୍ତ୍ର
ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ସାଧାରଣତଃ ଧାନ ହଳାକୁ ବାଡେଇ, ବଳଦ ଦ୍ଵାରା ବେଙ୍ଗଳା ପକେଇ କିମ୍ବା ଟ୍ରାକ୍ଟର ଦ୍ଵାରା ବେଙ୍ଗଳା ପକେଇ ଅମଳ କରାଯାଇଥାଏ । ବଳଦ ବେଙ୍ଗଳାରେ ବେଶି ସମୟ ନଷ୍ଟ ହୁଏ । ଟ୍ରାକ୍ଟର ବେଙ୍ଗଳା ପାଇଁ ବେଶି ହଲା ଦରକାର । ଖଳା ମଧ୍ୟ ଭଲ ହେବା ଦରକାର ।
କିନ୍ତୁ ଏହି ଧାନ ଅମଳ ଯନ୍ତ୍ର ଛୋଟ । ଯେ କୌଣସି ଛୋଟ ବଡ ଚାଷୀ ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ । ଏହି ଯନ୍ତ୍ରଟି ସାଇକେଲରେ ବସି ପେଡାଲ ମାରିଲା ଭଳି ପେଡାଲ ମାରି ଚଳାଯାଇପାରେ । କିମ୍ବା ବିଜୁଳି ଶକ୍ତି ସାହାଯ୍ୟରେ ଚଳାଯାଇ ପାରେ । ବିଦ୍ୟୁତ ଚାଳିତ ଯନ୍ତ୍ରଟି ଏକ ଅଶ୍ଵଶକ୍ତି ବିଶିଷ୍ଟ ବିଜୁଳି ମୋଟର ସାହାଯ୍ୟରେ ଚାଳିତ ହୁଏ । ଜାପାନୀ ଧାନ ଅମଳ ଯନ୍ତ୍ର ଭଳି ଏହି ଯନ୍ତ୍ର କାମ କରେ । ହଳାକୁ ଅଳ୍ପ ଅଳ୍ପ ଧାନ ଗଛର ଆଗ ଏହି ଯନ୍ତ୍ରର ଦାନ୍ତି ଉପରେ ଦେଖାଇଲେ କେଣ୍ଡାରୁ ଧାନଗୁଡିକ ଝଡିଯାଏ । ବଡ ବଡ ଧାନ ଅମଳ ଯନ୍ତ୍ରରେ ହଳାକୁ ଗୋଟା ଗୋଟା କରି ଭର୍ତ୍ତି କରିଦିଆଯାଏ । ଧାନ ଗୋଟିଏ ମୁହଁରେ , ପାଳ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗୁଣ୍ଡକୁଟା ଆଉ ଗୋଟିଏ ମୁହଁରେ ବାହାରେ । ଯେଉଁଥିରେ ପଙ୍ଖା ଖଞ୍ଜା ହୋଇଥାଏ, ସେ ଯନ୍ତ୍ରରେ ଧାନ ଉଡା ହୋଇ ସଫା ଧାନ ଆଉ ଗୋଟାଏ ମୁହଁରେ ବାହାରେ । ଏଇ ମୁହଁରେ ବସ୍ତା ବାନ୍ଧି ଦେଲେ ସଫା ଧାନ ବସ୍ତାରେ ପଶେ । ବସ୍ତା ପୁରିଗଲେ , ଖାଲି ବସ୍ତା ପୁଣି ସେ ମୁହଁରେ ବାନ୍ଧି ଦିଆଯାଏ ।
ଛୋଟ ମଧ୍ୟମ ଧରଣର ଶକ୍ତି ଚାଳିତ ଧାନ ଅମଳ ଯନ୍ତ୍ରର ଓଜନ ପ୍ରାୟ ୯୦ କିଲୋଗ୍ରାମ । ଏହାଦ୍ଵାରା ଘଣ୍ଟାକୁ ୨୪୦ କି.ଗ୍ରା. ଧାନ ଅମଳ ହୋଇପାରେ ।
ମାଟିର କଠିନତା ଭଙ୍ଗା ଯନ୍ତ୍ର
ନାଲି ରୁଗୁଡିଆ ମାଟି ଯେତେ ଚାଷ ହୋଇଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ଛେଚା ବର୍ଷା ପରେ ଉପର ଭିଦେଇ ଯାଏ । କାଦୁଅ ଜମିରେ ମଧ୍ୟ ଏପରି ଗୋଟିଏ ସର ଉପରେ ପଡିଯାଏ । ମାଟି ଉପରେ ବାନ୍ଧି ହୋଇଯାଏ । ଗଜା ଶୀଘ୍ର ବାହାରେ ନାହିଁ । ବଙ୍କେଇ ହୋଇ ତଳେ ରହିଯାଏ । କ୍ରମେ ଶୁଖିଯାଇ ମରିଯାଏ ଅଥବା ଗଜା ବହୁ କଷ୍ଟରେ ବାହାରି ହଳଦିଆ ପଡି ଶୁଖିଯାଇ ମରିଯାଏ । ଏପରି ଜମିରେ ବର୍ଷା ପରେ ବତର ଥିବା ଅବସ୍ଥାରେ ଏହି ଯନ୍ତ୍ରକୁ ଚଳାଇଲେ ଉପର ମାଟିରେ କଠିନତା ଭାଙ୍ଗିଯାଏ । ମାଟି ନରମ ହୋଇଯାଏ । ଗଜା ଶୀଘ୍ର ବାହାରି ଆସେ । ଏହି ଯନ୍ତ୍ରକୁ ଜଣେ ଲୋକ ସହଜରେ ଟାଣି ପାରେ । ଏହାର ଓଜନ ପ୍ରାୟ ୧୧ କିଲୋଗ୍ରାମ । ଏହି ଯନ୍ତ୍ର ଦ୍ଵାରା ଘଣ୍ଟାକୁ ୨୦ ଡିସିମିଲ ଜମିରେ କଠିନତା ଭଙ୍ଗା ଯାଇପାରିବ ।
ଧାନ ବିଲରେ ଇଉରିଆ ସାର ପ୍ରୟୋଗ ଯନ୍ତ୍ର
ଧାନ ବିଲରେ ଇଉରିଆ ଜାତୀୟ ସାର ସହଜରେ ମିଳେଇଯାଏ ଏବଂ ପାଣିରେ ଧୋଇ ହୋଇଯାଏ । ୧୦୦ କି.ଗ୍ରା. ଇଉରିଆରୁ ପ୍ରାୟ ୩୦ – ୩୫ କି.ଗ୍ରା. ଇଉରିଆ ସାରର ଫଳ ମିଳିଥାଏ । ଏହି ସାରକୁ ନ ବିଞ୍ଚି ଧାନ ବୁଦା ମଝିରେ ୫-୧୦ ସେ.ମି. ତଳେ ରଖିଦେଲେ ଏ ସାରର ଉପଯୋଗୀତା ବୃଦ୍ଧିପାଏ । ଧାନ ଚେର ଏ ସାର ସହଜରେ ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ ।
ଏହି କାମଟି ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ କରାଯାଇପାରେ , ଏହାଦ୍ଵାରା ଇଉରିଆ ସାରର ଦାନା ଠିକ୍ ଜାଗାରେ ରଖାଯାଇପାରେ । ଏହି ଯନ୍ତ୍ରର ଓଜନ ପ୍ରାୟ ୪ କି.ଗ୍ରା. । ଜଣେ ଲୋକ ଟାଣି ଧାଡିରେ ଥାଇ ଠିକ୍ ମୁତାବକ ପକାଇପାରିବା । ଏହା ଦ୍ଵାରା ବଡ ଦାନା ଇଉରିଆ ସାର ମଧ୍ୟ ପକାଯାଇ ପାରିବ ।
ଅନ୍ତଃ ଚାଷଲାଗି ଯନ୍ତ୍ରପାତି
ଫସଲ ବୁଣିବା ବା ଲଗାଇବାଠାରୁ ଅମଳ କରିବା ସମୟ ଭିତରେ କିଆରୀରେ ଫସଲ ଚାହିଦା ଅନୁସାରେ ଖୁସାଇବା, କୋଡିବା , ହୁଡାଦେବା ଇତ୍ୟାଦି କାମ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ । ଏହା କେବଳ ଛୋଟ କୋଦାଳ, କୋଡି ଦ୍ଵାରା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ଏହି କାମକୁ ସହଜରେ , ଅଳ୍ପ ପରିଶ୍ରମରେ ଓ ଅଧିକ ଫଳପ୍ରଦ ଭାବେ କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଛୋଟ ଯନ୍ତ୍ରପାତି ବାହାର କରାଯାଇଛି ।
ଆଧାର - ଶିକ୍ଷକ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ ଓ ରାଜ୍ୟ ଶିକ୍ଷା ଗବେଷଣା ଓ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପରିଷଦ
Last Modified : 5/11/2021
