ଥାଲକୁଡି
ଥାଲକୁଡି
ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ : ସେଣ୍ଟାଲା ଏସିଆଟିକା
ବଂଶ : ଆମ୍ବେଲିଫେରି
ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷାଗତ ନାମ :
ଓଡିଆ- ଥାଲକୁଡି
ସଂସ୍କୃତ : ମଣ୍ଡୁକପର୍ଣ୍ଣୀ , ସରସ୍ଵତୀ
ତେଲୁଗୁ – ମଣ୍ଡୁକ ବ୍ରାହ୍ମୀ
ଗୁଜୁରାଟୀ – ଖଣ୍ଡବ୍ରାହ୍ମୀ
ଇଂରାଜୀ – Indian pennywort
ହିନ୍ଦୀ – ବ୍ରାହ୍ମୀ ଓ କୁଲାକୁଡି
ବଙ୍ଗଳା- ଥୋଲକୁରୀ
ତାମିଲ – ଭଲ୍ଲାରାଇ ଓ ସିଲୁକି
ମରାଠୀ – କରିବଣା
ଉପକ୍ରମ
ଥାଲକୁଡି ଏକ ଭୁଇଁ ପ୍ରସାରୀ କ୍ଷୁପ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ଭିଦ । ବିଶେଷତଃ ସନ୍ତସନ୍ତିଆ ଓ ଓଦାଭୁଇଁରେ ଏହା ବିକଶିତ ହୁଏ । ଆୟୁର୍ବେଦର ମଣ୍ଡୁକପର୍ଣ୍ଣୀ ଓ ସରସ୍ଵତୀ ନାମରେ ଏହି ଉଦ୍ଭିଦଟି ପରିଚିତ । ବୋଧହୁଏ ମଣ୍ଡୁକ ସଦୃଶ ଜଳାଚ୍ଛନ୍ନ ସ୍ଥାନମାନଙ୍କରେ ଏହା ବହୁଳଳ ପରିମାଣରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବାରୁ କିମ୍ବା ଏହାର ପତ୍ର ମଣ୍ଡୁକ ସଦୃଶ ଗୋଲାକୃତି ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାର ନାମକରଣ ମଣ୍ଡୁକପର୍ଣ୍ଣୀ ହୋଇଛି । ମେଧାବର୍ଦ୍ଧକ ଗୁଣ ଯୋଗୁଁ ଏହାକୁ ଅନ୍ୟ ନାମରେ ସରସ୍ଵତୀ ବୋଲି ଆୟୁର୍ବେଦରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଉଛି । ବହୁ ପ୍ରାଚୀନ କାଳରୁ ଏହାର ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ଲୋକମାନେ ପରିଚିତ ଅଟନ୍ତି । ତେବେ ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଭାବ ମନୁଷ୍ୟର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସ୍ନାୟୁତନ୍ତ୍ର ଉପରେ ପଡିଥାଏ । ଏହାର ଔଷଧୀୟ କ୍ରିୟା ଓ ପ୍ରଭାବ ଅନେକାଂଶରେ ବ୍ରାହ୍ମୀ ସହ ସମାନ ଅଟେ ।
ଉଦ୍ଭିଦ ପରିଚୟ
ମଣ୍ଡୁକପର୍ଣ୍ଣୀ ବା ଥାଲକୁଡି ଏକ ଭୁଇଁପ୍ରସାରୀ କ୍ଷୁପ ଅଟେ । ଏହା ଭାରତସାରା ଆଦ୍ର ଭୁଇଁରେ ବିକଶିତ ହୋଇଥାଏ । ଚେର ସବୁ କାଣ୍ଡର ପବ ବା ଗଣ୍ଠିରୁ ବାହାରିଥାଏ । ଚେରସବୁ ମାଟିକୁ ଜାବୁଡି ଧରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଏହିପରିଭାବେ କାଣ୍ଡ ମାଟି ଉପରେ ମାଡିଯାଇଥାଏ । ପତ୍ରଗୁଡିକ ବୃକ୍କକାକାର ଓ ଗୋଲାକୃତି ପତ୍ର ଧାର ଦନ୍ତୁରିତ ଓ ପତ୍ରପୃଷ୍ଠରେ ସାତଗୋଟି ଶିରା ଥାଏ , ପତ୍ରରେ ଲମ୍ବା ଲମ୍ବା ଡେମ୍ଫ ଥାଏ । ଫୁଲ ଗୁଡିକ ଈଷତ ନାଲି ଛତାପରି ସ୍ତବକରେ ସଜ୍ଜିତ ଓ ତ୍ରିଭୁଜାକୃତି ହୋଇଥାଏ । ଫଳଗୁଡିକ ୮ ମିମି ତଥା ଚେପଟା ହୋଇଥାଏ । ଯେଉଁଥିରେ ଚେପଟା ବୀଜ ଥାଏ ଓ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବୀଜରେ ସାତରୁ ନଅଟି କୁଞ୍ଚ ଥାଏ ।
ପ୍ରୟୋଗନୀୟ ଅଂଶ : ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ
ରସାୟନିକ ସଂଗଠନ
ଏହାର ପଞ୍ଚାଙ୍ଗରେ ଏକ ପ୍ରକାର ଆଲକାଳଏଡ ହାଇଡ୍ରୋକୋତିନ ଏକ ଗ୍ଲାଇକୋସାଇଡ ଏସିଆଟିକୋସାଇଡ ଅଳ୍ପ ଉଡ଼ନଶୀଳ ତୈଳ, ସ୍ଥିର ତୈଳ , ପେକ୍କ୍ଟିକ ଏସିଡ ତଥା ଭିଟାମିନ-ସି ଏବଂ ଆସକାରବିକ ଏସିଡ ମିଳିଥାଏ । ଶୁଷ୍କ କ୍ଷୁପରେ ସେଣ୍ଟୋଇକ ଏସିଡ ତଥା ସେଣ୍ଟେଲିକ ଏସିଡ ମିଳିଥାଏ ।
ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ଓ ପ୍ରୟୋଗ
ଥାଲକୁଡି ରସାୟନ , ବଲ୍ୟ , ମୁତ୍ରଜନନ , ମେଧାବର୍ଦ୍ଧକ , ଏବଂ ବ୍ରଣସୋଧକ ଗୁଣଯୁକ୍ତ ଅଟେ । ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ଏହା ମାଦକ ଅଟେ । ଏହାଦ୍ଵାରା ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା , ମୁଣ୍ଡ ବୁଲାଇବା ତଥା ବେଳେବେଳେ ସନ୍ୟାସ ଅବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ହୋଇଯାଇଥାଏ । ତେଣୁ ପୌଢମାନେ ଏହାର ସଦ୍ୟ ପତ୍ର ୮-୧୦ ଟି ଏବଂ ବାଳକମାନେ ୨-୪ଟିରୁ ଅଧିକ ସେବନ କରିବା ଅନୁଚିତ । ତେବେ ଏହା ବିଷାକ୍ତ ନୁହେଁ ।
ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ହେଉଛି ଏହା ମେଧାବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଉତ୍ତମ ଫଳଦାୟକ ଅଟେ । ମସ୍ତିସ୍କସ୍ଥିତ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସ୍ନାୟୁ ସଂସ୍ଥାନ ପାଇଁ ଏହା ପ୍ରଶାମକ ଅଟେ । ଏହାକୁ ଉପରୋକ୍ତ ମାତ୍ରାରେ ଦୁଗ୍ଧ ସହ ସେବନ କଲେ ସ୍ମରଣ ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି ପାଏ ଓ ନିଦ୍ରାହୀନତା ତଥା ମାନସିକ ବିକାଶ ପ୍ରଭୃତି ମସ୍ତିଷ୍କଗତ ବିକାର ଦୂର ହୋଇଥାଏ । ଆୟୁର୍ବେଦରେ ଅନେକ ଔଷଧ ଯାହାକି ମାନସିକ ରୋଗର ଉପଚାର ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ । ସେଥିରେ ଥାଲକୁଡିକୁ ଅନେକ ସମୟରେ ବ୍ରାହ୍ମୀର ବିକଳ୍ପ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।
ଚାଷ ପ୍ରଣାଳୀ
ଚାଷଉପଯୋଗୀ ଜଳବାୟୁ
ଏହା ଥଣ୍ଡା ଓ ଆଦ୍ର ଜଳବାୟୁରେ ଭଲ ବଢେ । ତେଣୁ ଯଥେଷ୍ଟ ପାଣି ଥିବା ଉର୍ବର ମୃତ୍ତିକାରେ ଏହାକୁ ଚାଷ କରାଯାଇଥାଏ । ବାଲିଆ ଉର୍ବର ଓ କୃଷ୍ଣକର୍ପାସ ମୃତ୍ତିକା ଏଥିପାଇଁ ଉପାଦେୟ ।
ରୋପଣ ପଦ୍ଧତି ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଯତ୍ନ
ଏହାର ସଦ୍ୟ ମଞ୍ଜିଗୁଡିକ ଫେବୃୟାରୀ ମାସରେ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଏ । ମଞ୍ଜିର ଅଙ୍କୁରୋଦଗମ କ୍ଷମତା ପରିମାଣ ଶତକଡା ୬୦ ଭାଗ । ତିନି ଚାରୋଟି ଗଣ୍ଠିଥିବା ଡାଳଗୁଡିକ ମଧ୍ୟ ପୋତାଯାଏ ଗଣ୍ଠିଥିବା ଡାଳଗୁଡିକ ମଧ୍ୟ ପୋତାଯାଇଥାଏ । ଜମି ଭଲ ଭାବରେ ଚାଷ କରାଯାଇ ବାଳୁଙ୍ଗା ବଛାଯାଏ । ଜମିରେ ପାଣି ନିଷ୍କାସନ ପାଇଁ ସୁବିଧା ଥିବା ଜରୁରୀ । ପ୍ରଥମେ ୨୫ ଦିନ ପ୍ପାରେ ଅନାବନା ଘାସ ବଛାଯାଏ ଓ ପୁଣି ମାସିକ ପରେ ବଛାବଛି ଦେବା ଦରକାର । ଏହାର ଗଣ୍ଠି ଓ ଚେରରୁ ମଧ୍ୟ ବଂଶ ବିସ୍ତାର କରାଯାଇପାରିବ ।
ବ୍ୟବସାୟିକ ସୂଚନା
୧୯୯୯-୨୦୦୦ ମସିହାରେ ଚେନ୍ନାଇ ରେ କିଗ୍ରା ପ୍ରତି ମୂଲ୍ୟ ୨୨ ଟଙ୍କାରୁ ୩୫ ଟଙ୍କା, ମୁମ୍ବାଇରେ ୧୫ ଟଙ୍କାରୁ ୩୦ ଟଙ୍କା ହାଇଦ୍ରାବାଦରେ ୩୦ ଟଙ୍କା । ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ଓ ହାଇଦ୍ରାବାଦ ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଅମୃତସରରୁ କଞ୍ଚାମାଲ ଯାଇଥାଏ ।
ଆଧାର : ଡାକ୍ତର ଦୀନବନ୍ଧୁ ମହାରଣା
Last Modified : 12/26/2019
