অসমীয়া   বাংলা   बोड़ो   डोगरी   ગુજરાતી   ಕನ್ನಡ   كأشُر   कोंकणी   संथाली   মনিপুরি   नेपाली   ଓରିୟା   ਪੰਜਾਬੀ   संस्कृत   தமிழ்  తెలుగు   ردو

ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ (ନିରୁତା ଏବଂ ମିଶ୍ରିତ ଫସଲ ଚାଷ)

ନିରୁତା  ଫସଲ  ଚାଷ

ଏକ  ସମୟରେ  ଜମିର  ଯେକୌଣସି  ଗୋଟିଏ  ଫସଲକୁ   ଅନୁକୂଳତମ   ବ୍ୟବଧାନରେ   ଲଗାଯାଏ  ।

ମିଶ୍ରିତ ଫସଲ ଚାଷ

ଦୁଇ  ବା  ତହିଁରୁ   ଅଧିକ  ଫସଲକୁ   ଗୋଟିଏ   ଜମିରେ  ଏକ   ସମୟରେ   ମିଶାମିଶି  ଚାଷ  କରିବାକୁ  ମିଶ୍ରିତ   ଫସଲ  ଚାଷ  କୁହାଯାଏ   । ଏହି  ପଦ୍ଧତିରେ   ଫସଲଗୁଡିକୁ  ବିକଳ୍ପ   ଧାଡିରେ  ଲଗାଯାଏ  ନାହିଁ କିମ୍ବା  ଜମିର   କୌଣସି  ଅଂଶରେ   ଫସଲ  ଗୁଡିକର  ଏକତ୍ଵ   ରକ୍ଷା   କରାଯାଏ  ନାହିଁ   । ବୁଣିବା  ପୂର୍ବରୁ  ଫସଲର  ମଞ୍ଜିକୁ  ମିଶାଇ  ଛଟା  ବୁଣା  କରାଯାଇପାରେ   ବା  ଧାଡିରେ   ବୁଣାଯାଇପାରେ  ଅଥବା   ଗୋଟିଏ  ଫସଲକୁ   ବୁଣି  ସାରିବା   ପରେ  ଆଉ   ଗୋଟିଏ   ଫସଲକୁ  ବୁଣାଯାଇପାରେ   । ଫସଲଗୁଡିକର   ବୁଣିବା  ସମୟ   ପ୍ରାୟ   ସମାନ   ହୋଇଥାଏ  କିନ୍ତୁ   ଅମଳ   ସମୟ  ସମାନ   କିମ୍ବା  ପୃଥକ୍  ହୁଏ   । ଗହମ + ବୁଟ   ମିଶ୍ରିତ   ଫସଲ  ଚାଷରେ  ଉଭୟ  ଫସଲର  ଅମଳ  ସମୟ   ସମାନ   ଅଟେ  । କିନ୍ତୁ  ହରଡ + ଧାନ  ମିଶ୍ରିତ   ଫସଲ  ଚାଷରେ  ଉଭୟ   ଫସଲର  ଅମଳ   ସମୟ  ପୃଥକ୍  ଅଟେ  । ବନ୍ୟା, ମରୁଡି,  ତୁଷାରପାତ  ଆଦି  ପ୍ରାକୃତିକ  ବିପତ୍ତି  ପଡୁଥିବା   ଅଞ୍ଚଳରେ  ଏବଂ  ଜୀବନଧାରଣ  କୃଷିରେ   ପରିବାରର  ଶସ୍ୟ , ଡାଲି, ପନିପରିବା  ଆବଶ୍ୟକତା   ପୂରଣ  କରିବା   ପାଇଁ  ସାଧାରଣତଃ  ମିଶ୍ରିତ  ଫସଲ   ଚାଷ  ଅନୁସୃତ   ହୁଏ   ।

ମିଶ୍ରିତ ଫସଲ ଚାଷ ବିଧି

  1. ଛୁଇଁ   ଜାତୀୟ  ଫସଲ  ସହିତ  ଅଣଛୁଇଁ  ଜାତୀୟ   ଫସଲ  ମିଶାଇ  ଚାଷ  କରିବା  ଉଚିତ୍ , ଯଥା : ହରଡ + ଧାନ, କପା +ମୁଗ,  ଗହମ + ବୁଟ  ।
  2. ଡେଙ୍ଗା  ଫସଲ  ସହିତ  ଗେଡା  ଫସଲ  ମିଶାଇ  ଚାଷ  କରିବା  ଉଚିତ, ଯଥା : ହରଡ + ଧାନ, ମକା + ବରଗୁଡି  ।
  3. ପ୍ରଧାନ  ମୂଳ  ଫସଲ  ସହିତ  ଗୁଚ୍ଛ – ମୂଳ   ଫସଲ  ମିଶାଇ   ଚାଷ   କରିବା  ଉଚିତ , ଯଥା : ହରଡ + ଧାନ , ମକା+ ବରଗୁଡି   ।
  4. ଠିଆରେ  ବଢୁଥିବା  ଫସଲ  ସହିତ  ଝଙ୍କାଳିଆ  ଫସଲକୁ  ମିଶାଇ  ଚାଷ   କରିବା  ଉଚିତ୍  । କୋଳଥ,  ସୋରିଷ  ।
  5. ସମାନ   ପ୍ରକାର  ଅନିଷ୍ଟକାରୀ  କୀଟ  ଓ  ରୋଗ  ସୃଷ୍ଟିକାରୀ  ଜୀବ  ଦ୍ଵାରା   ଆକ୍ରାନ୍ତ  ହେଉଥିବା   ଫସଲକୁ   ଏକତ୍ର   ଚାଷ   କରିବା  ଅନୁଚିତ   ।
  6. ଅଧିକ   ବ୍ୟବଧାନ ଓ  କାମ   ବ୍ୟବଧାନ  ଆବଶ୍ୟକ   କରୁଥିବା   ଫସଲକୁ  ଏକତ୍ର   ଚାଷ   କରିବା  ଉଚିତ  ।
  7. ଛାୟା   ପ୍ରଦାନ  କରୁଥିବା  ଓ  ଛାୟା  ଆବଶ୍ୟକ  କରୁଥିବା   ଫସଲକୁ   ଏକତ୍ର  ଚାଷ  କରିବା   ଉଚିତ   ।
  8. ଅଧିକ  ଦିନରେ  ଏବଂ  କମ   ଦିନରେ   ଅମଳ  ହେଉଥିବା  ଫସଲକୁ  ମିଶାଇ   ଚାଷ  କରିବା  ଉଚିତ   ।

ମିଶ୍ରିତ ଚାଷ ଫସଲର ଚାଷର ଉପକାର

  1. ପ୍ରତିକୂଳ  ପାଖରେ   ସବୁ   ଫସଲ   ଏକାଭଳି  କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ  ହୁଏ  ନାହିଁ   ।  ତୁଷାରପାତ   ହେଲେ  ଛୁରୀ  ଜାତୀୟ  ଫସଲ, ବନ୍ୟା   ହେଲେ   ଦ୍ଵିବୀଜ  ପତ୍ରୀ   ଫସଲ  ଏବଂ  ମରୁଡି  ପଡିଲେ   ଏକବୀଜ  ପତ୍ରୀ  ଫସଲ   ଅଧିକ  ନଷ୍ଟ   ହୁଏ   । ଏଣୁ   ମିଶ୍ରିତ   ଫସଲ  ଚାପ ଦ୍ଵାରା   ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ  କ୍ଷତିରୁ   ରକ୍ଷା  ମିଳେ   ।
  2. କୌଣସି  ଅନିଷ୍ଟକାରୀ   କୀଟ  କିମ୍ବା  ରୋଗ   ବ୍ୟାପିଗଲେ   ସବୁ   ପ୍ରକାର  ଫସଲ  ଏକ  ସମୟରେ  ନଷ୍ଟ  ହୁଏ  ନାହିଁ   ।
  3. ବିଭିନ୍ନ  ଫସଲ   ମିଶାଇ   ଚାଷ  କରିବା ଦ୍ଵାରା  ପରିବାରର   ଶସ୍ୟ , ଡାଲି  ଓ  ତୈଳ  ଆବଶ୍ୟକତା  ପୂରଣ   କରିହୁଏ   ।
  4. ମିଶ୍ରିତ  ଫସଲ  ଚାଷ  ଦ୍ଵାରା   ମୃତ୍ତିକାକ୍ଷୟ  ଏବଂ   ତୃଣକ   ବୃଦ୍ଧି   କମ୍ ହୁଏ   ।
  5. ମୃତ୍ତିକା   ଉତ୍ପାଦକତା  ବୃଦ୍ଧିପାଏ  କିମ୍ବା  ସୁରକ୍ଷିତ   ରହେ   ।
  6. ବର୍ଷସାରା   ପରିବାରକୁ  ଏବଂ   ଗୃହପାଳିତ   ପଶୁଙ୍କୁ   କାମ  ମିଳେ   ।
  7. ଜମି, ଶ୍ରମ,  ଖତସାର, ଜଳ   ଆଦି   ଚାଷ  ଉପକରଣ   ସର୍ବାଧିକ  ବିନିଯୋଗ   ହୁଏ   ।
  8. ମିଶ୍ରିତ  ଫସଲ   ଗୁଡିକରୁ  ସାଧାରଣତଃ   ନିରୁତା   ଫସଲ  ଅପେକ୍ଷା  ଅଧିକ  ଆଦାୟ   ମିଳେ   ।

ମିଶ୍ରିତ  ଫସଲ   ଚାଷର   ଅପକାର

  1. କମ୍  ସମୟ   ଆବଶ୍ୟକ   କରୁଥିବା   କୃଷି   ଯନ୍ତ୍ରପାତି   ବ୍ୟବହାର  କରିହୁଏ   ନାହିଁ   ।
  2. କେତେକ  ଫସଲର  ଅନିଷ୍ଟକାରୀ  କୀଟକୁ   ନିୟନ୍ତ୍ରଣ   କରିବା  ପାଇଁ   ମୃତ୍ତିକାକୁ  ଖୁସାଇବା   ଏବଂ  ସଫା   ରଖିବା   ଆବଶ୍ୟକ   ହୁଏ   । କିନ୍ତୁ  ମିଶ୍ରିତ   ଚାଷରେ   ଏହା   ସମ୍ଭବ   ହୁଏ   ନାହିଁ   ।
  3. ଜଳସେଚନ   ସୁବିଧା  ନଥିବା   ଜମିରେ  ଫସଲ  ଅମଳ   ପରେ  ପରେ   ଜମିକୁ   ଚାଷ  କରିଦେବା   ଉଚିତ   । କିନ୍ତୁ   ମିଶ୍ରିତ   ଫସଲ  ଚାଷ   କରିବା  ଦ୍ଵାରା  ଏ  ପଦକ୍ଷେପ   ନେବା  ସମ୍ଭବ   ହୁଏ  ନାହିଁ   ।
  4. ଆଗେ   ପାଚୁଥିବା  ଫସଲ  କାଟିବାବେଳେ  ବା  ଉପାଡିବାବେଳେ  ପଛେ  ପାଚୁଥିବା  ଫସଲ   କେତେକାଂଶରେ   କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ   ହୁଏ   ।

ମିଶ୍ରିତ   ଫସଲ  ଏକ  ପୁରୁଣାକାଳିଆ  ଚାଷ   ପଦ୍ଧତି  । ଏବେ  ତା   ବଦଳରେ   ଅନ୍ତଃ   ଫସଲ  ଚାଷ  କରିବା  ଉପରେ   ଗୁରୁତ୍ଵ   ଦିଆଯାଉଛି   । ଅନ୍ତଃ  ଫସଲ  ଚାଷରୁ  ମିଶ୍ରିତ  ଫସଲ  ଚାଷର   ଉପକାର  ମିଳେ, ନିରୁତା  ଫସଲଠାରୁ  ଅଧିକ   ଆଦାୟ   ମିଳେ  ଏବଂ   ଅନ୍ତଃ   ଫସଲ  ଦ୍ଵାରା   ମିଶ୍ରିତ  ଫସଲ   ଚାଷର  ଅପକାରକୁ  ଦୂର   କରି   ହୁଏ    ।

ଆଧାର  - ଶିକ୍ଷକ  ଶିକ୍ଷା  ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ ଓ ରାଜ୍ୟ  ଶିକ୍ଷା  ଗବେଷଣା  ଓ  ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ  ପରିଷଦ

Last Modified : 1/26/2020



© C–DAC.All content appearing on the vikaspedia portal is through collaborative effort of vikaspedia and its partners.We encourage you to use and share the content in a respectful and fair manner. Please leave all source links intact and adhere to applicable copyright and intellectual property guidelines and laws.
English to Hindi Transliterate