অসমীয়া   বাংলা   बोड़ो   डोगरी   ગુજરાતી   ಕನ್ನಡ   كأشُر   कोंकणी   संथाली   মনিপুরি   नेपाली   ଓରିୟା   ਪੰਜਾਬੀ   संस्कृत   தமிழ்  తెలుగు   ردو

ମୃତ୍ତିକାର ଭୌତିକ ଅବସ୍ଥା ଉପରେ ପ୍ରଭାବ

ମୃତ୍ତିକାର ଭୌତିକ ପ୍ରଭାବ

ଜଳାନୁବେଧନତା ହେତୁ ମୃତ୍ତିକାରେ ବାୟୁ ଚଳାଚଳ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ । ଜଳୀୟଅଂଶ ବେଶି ହେଲେ ଅମ୍ଳଜାନ ପରିମାଣ ହ୍ରାସପାଏ ଏବଂ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ପରିମାଣ ବୃଦ୍ଧିପାଏ । ଅମ୍ଳଜାନ ପରିମାଣ ହ୍ରାସ ପାଇଲେ ଚେରର ନିଶ୍ଵାସ ପ୍ରଶ୍ଵାସରେ ବାଧା ଜନ୍ମେ, ଚେରର ଖାଦ୍ୟ ଶୋଷଣ ଓ ପରିବହନ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସପାଏ ଅଥବା ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ । ଚେର ବଢେ ନାହିଁ ଓ ଖାଦ୍ୟ ସଂଶ୍ଳେଷଣ ଦକ୍ଷତା ହ୍ରାସ ପାଏ ।

ମୃତ୍ତିକାର ତାପମାନ ଜଳୀୟଅଂଶ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । ନିଗିଡା ଜମି ସନ୍ତସନ୍ତିଆ ଜମି ତୁଳନାରେ ଶୀଘ୍ର ଉତ୍ତପ୍ତ ହୁଏ । ଜଳୀୟଅଂଶ ଅଧିକ ହେଲେ ତାପମାନ ଶୀଘ୍ର ବଢେ ନାହିଁ । ତାପମାନ ଅଙ୍କୁରୋଦଗମ ଫସଲର ବୃଦ୍ଧି ଓ ବିକାଶ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ । ସନ୍ତସନ୍ତିଆ ଜମିରେ ଚେର ଶୀଘ୍ର ବଢେ ନାହିଁ । ଚେରର ଶାଖା ପ୍ରଶାଖା ବାହାରେ ନାହିଁ । ଚେରର ଖାଦ୍ୟସାର ଶୋଷଣ, ଜୈବିକ ପଦାର୍ଥ ସଂଶ୍ଳେଷଣ ଓ ପରିବହନ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ । ଗଛ ଶୀଘ୍ର ହଳଦିଆ ପଡିଯାଏ ଏବଂ କ୍ରମେ ମରିଯାଏ ।

ଜମିରେ ଜଳ ପରିମାଣ ଅଧିକ ହେଲେ ମୃତ୍ତିକାର ଜୀବାଣୁ ସଂଖ୍ୟା କାମେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର କ୍ରିୟା କ୍ରମେ ହ୍ରାସପାଏ । ଏଣୁ ମୃତ୍ତିକା ସଂରଚନାରେ ଅବନତି ଘଟେ । ବେଶି ଆର୍ଦ୍ରଥିବା ସମୟରେ କମଣ କଲାପରେ ମୃତ୍ତିକା ଗଠନ ନଷ୍ଟ ହୁଏ । ବାଷ୍ପୀଭବନ ଅଧିକ ହେଉଥିଲେ ଲବଣାଂଶ ଉପରକୁ ଉଠି ଆସେ ଏବଂ ମୃତ୍ତିକା କ୍ଷାରୀ ହୁଏ । ସୋଡିୟମ ପରିମାଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲେ ମାଟି ଗୋଳି ହୋଇଯାଏ । ମୃତ୍ତିକାର ଗଠନ ନଷ୍ଟ ହୁଏ ଏବଂ ନିଷ୍କାସନ କଷ୍ଟକର ହୁଏ ।

ମୃତ୍ତିକାର ରାସାୟନିକ ଧର୍ମ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ

ଜଳାଧିକ୍ୟ ହେତୁ ଅମ୍ଳଜାନ ଅଭାବ ଘଟି ଜୀବାଣୁମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ ଦକ୍ଷତା ହ୍ରାସ ପାଉଥିବାରୁ ଯାଇବା ପଦାର୍ଥର ଜାରଣ କ୍ରିୟା ହ୍ରାସପାଏ । ପତନ ଅଭାବରୁ ଜୈବ ପଦାର୍ଥରୁ ଯବକ୍ଷାରଜାନ କ୍ଷରଣ ହ୍ରାସପାଏ ଏବଂ ଫସଲରେ ଯବକ୍ଷାରଜାନର ଅଭାବ ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ । ଦ୍ରବୀଭୂତ ଯବକ୍ଷାରଜାନ ତଳକୁ ଝରି ନଷ୍ଟ ହୁଏ ଏବଂ ବିଜାରଣ ହେତୁ କେତେକ ପରମାଣରେ ବାଷ୍ପ ଆକାରରେ ନଷ୍ଟ ହୁଏ । ମୃତ୍ତିକାରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଅମ୍ଳ ପରିମାଣ ବୃଦ୍ଧିପାଏ । କାଲସିୟମ , ମାଗ୍ନେସିୟମ, ଲୌହ, ମାଙ୍ଗାନିଜ ଓ ଆଲୁମିନିୟମ ଆଦି ଧାତୁ ବେଶି ଦ୍ରବୀଭୂତ ହୋଇ ଫସଲ ଲାଗି ବିଷାକ୍ତ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରେ ।

ମୃତ୍ତିକାର ଜୈବଗୁଣ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ

ଜଳାଧିକ୍ୟ ହେତୁ ବାତଜୀବୀୟ ଜୀବାଣୁ ସଂଖ୍ୟା ହ୍ରାସପାଏ ଏବଂ ଅବାତଜୀବୀ ଜୀବାଣୁ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧିପାଏ । ତେଣୁ ଫସଲରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ରୋଗ ଦେଖାଦିଏ । ଅମ୍ଳଜାନ ଅଭାବରୁ ଧାନ ଓ ଆଖୁ ଫସଲରେ ଚେର ଶଢା ରୋଗ ଦେଖାଦିଏ । ଧାନ ଫସଲରେ ଲୌହଧିକ୍ୟ ହେତୁ ପତ୍ର ତମ୍ବାଳିଆ ଦେଖାଯାଏ । ଏହି ରୋଗକୁ ବ୍ରୋନଜିଂ କହନ୍ତି ।

ଜଳ ନିଷ୍କାସନ ଦ୍ଵାରା ଏସବୁ ଅସୁବିଧା ଦୂର ହୁଏ ଏବଂ ସହଳ ଚାଷ କରି ଫସଲ କରାଯାଇପାରେ । ଜମିରେ ବର୍ଷସାରା ଫସଲ ଚାଷ କରାଯାଇପାରେ । ଗଛର ଚେର ବହୁତ ଗଭୀରକୁ ଯାଏ । ତଳୁ ଅଧିକ ଜଳ ଓ ଖାଦ୍ୟସାର ସଂଗ୍ରହ କରି ଫସଲକୁ ଯୋଗାଇଥାଏ ।

ଆଧାର - ଶିକ୍ଷକ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ ଓ ରାଜ୍ୟ ଶିକ୍ଷା ଗବେଷଣା ଓ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପରିଷଦ

Last Modified : 1/3/2020



© C–DAC.All content appearing on the vikaspedia portal is through collaborative effort of vikaspedia and its partners.We encourage you to use and share the content in a respectful and fair manner. Please leave all source links intact and adhere to applicable copyright and intellectual property guidelines and laws.
English to Hindi Transliterate