ରିଫାଇନାରୀକ୍ଷମତାର ବିସ୍ତାର

ପାରାଦୀପ ରିଫାଇନାରୀ

1. ଇଣ୍ଡିଆନ ଅଏଲ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡ ଦ୍ଵାରା ଓଡିଶାର ପାରାଦୀପଠାରେ ୩୪,୫୫୫ କୋଟି ଟଙ୍କାର ପୁଞ୍ଜି ବିନିଯୋଗରେ ବାର୍ଷିକ ୧୫ ମିଲିୟନ ମେଟ୍ରିକଟନ୍ କ୍ଷମତା ସମ୍ପନ୍ନ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ  ରିଫାଇନାରୀର ସ୍ଥାପନା କରାଯାଇଛି ।
2. ଏହି ରିଫାଇନାରୀକୁ ୭ ଫେବୃୟାରୀ ୨୦୧୬ ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ସମର୍ପିତ କରାଯାଏଛି ।
3. ୧୨.୨ ନେଲସନ କମ୍ପ୍ଲେକସିଟି ଫେକ୍ଟର ଥିବା ଏହି ରିଫାଇନାରୀ ଉଚ୍ଚ ସଲଫର ଯୁକ୍ତ ଭାରୀ, ଆସୋଧିକ ତୈଳ ସହିତ ପ୍ରକାରର ଆଶୋଧିତ ତେଲକୁ ଶୋଧତ କରାଇବାରେ ସକ୍ଷମ ।

କୋଟି ରିଫାଇନାରୀ

1. ୨୭ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୩ ଭାରତ ସରକାର ଆମେରିକାର ଫିଲିଷ୍ପ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ କମ୍ପାନୀ ଏବଂ କୋଲକତାର ଡଙ୍ଗନ ବ୍ରହର୍ସ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ବୁଝାମଣାର ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ କୋଟି ରିଫାଇନାରୀ ନାମକ ଏକ  ରାଷ୍ଟ୍ରାୟତ ସଂସ୍ଥାର ସ୍ଥାପନା କରାଯାଇଛି । ଏହି ରିଫାଇନାରୀର ବିଲୟ ଭାରତ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡରେ କରିଦିଆଯାଇଛି ।
2. ସମନ୍ଵିତ ରିଫାଇନାରୀ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ପ୍ରକଳ୍ପ( ଆଇଆରଇପି) ରେ ଏହି ରିଫାଇନାରୀ କ୍ଷମତାକୁ ୧୫.୫ ଏମେମଟିପି ଏକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି । ପେଟ୍ରୋକେମିକାଲ ମାନୁଫାକଚରିଂରୁ ବିବିଧାତା ଆଣି ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ କାମ କରାଯାଉଛି ।
3. ଏହି ରିଫାଇନାରୀର ବିସ୍ତାରରେ ଅନୁମୋଦିତ ବ୍ୟୟ ୧୬,୫୦୪ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିଛି । ବିସ୍ତାର କାର୍ଯ୍ୟ ୨୦୧୬ ଅଗଷ୍ଟ ସୁଦ୍ଧା ସାରିବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ଅପ୍ରେଲ ୧୫,୨୦୧୬ ସୁଦ୍ଧା ୯୫.୩୦ ପ୍ରତିଶତ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରିଛି ।

ବିଶାଖ ରିଫାଇନାରୀ

1. ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡ଼ର ବିଶାଖ ରିଫାଇନାରୀର ଆରମ୍ଭ ୧୯୫୭ ରେ କେଲ୍ଟକ୍ସ ଅଏଲ ରିଫାଇନିଂ ଲିମିଟେଡ଼ ଦ୍ଵାରା କରାଯାଇଥିଲା । ୧୯୭୬ରେ ଭାରତ ସରକାର ଏହାର ଅଧିଗ୍ରହଣ କରିନେଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୭୮ ରେ ଏହାର ବିଲୟ ଏଚପିସିଏଲରେ କରିଦିଆଯାଇଥିଲା ।
2. ରିଫାଇନାରୀର ବର୍ତମାନ ଶୋଧନ କ୍ଷମତା ବାର୍ଷିକ ୮,୩୦୦ ମିଲିୟନ ମେଟ୍ରିକଟନ୍ ।
3. ଏଚପିସିଏଲ ଦ୍ଵାରା ଏହି ରିଫାଇନାରୀର କ୍ଷମତା ବାର୍ଷିକ ୮,୩୦୦ ମିଲିୟନ ମେଟ୍ରିକଟ୍ ନରୁ ବଢାଇ ବାର୍ଷିକ ୧୫ ମିଲିୟନ ମେଟ୍ରିକଟନ୍ କରାଯିବାର ଯୋଜନା ରହିଛି ଏବଂ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ଆକଲିତ ବ୍ୟାୟ ୧୮,୪୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିଛି ।

ବରୌନି ରିଫାଇନାରୀ

1. ବରୌନି ରିଫାଇନାରୀର ସ୍ଥାପନା ଜୁଲାଇ 1964ରେ ସୋଭିଏତ ସଂଘର ସହଯୋଗରେ ହୋଇଥିଲା । ରିଫାଇନାରୀର ବର୍ତମାନ କ୍ଷମତା ବାର୍ଷିକ ୬.୦୦ ଏମଏମଟିପିଏ ଅଟେ ।
2. ଇଣ୍ଡିଆନ ଅଏଲ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡ଼ ଦ୍ଵାରା ଏହି ରିଫାଇନାରୀର ବର୍ତମାନ କ୍ଷମତାକୁଦୁଇଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ବାର୍ଷିକ ୬.୦୦ ମିଲିୟନ ମେଟ୍ରିକଟନରୁ ବଢାଇ ବାର୍ଷିକ ୯.୦୦ ମିଲିୟନ ମେଟ୍ରିକଟନ୍ କରାଯିବାର ଯୋଜନା ରହିଛି ।

• ପର୍ଯ୍ୟାୟ ୧- ବାର୍ଷିକ ୬.୦୦ ଏମଏମଟିପିଏରୁ ବାର୍ଷିକ ୭ ମିଲିୟନ ମେଟ୍ରିକନକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବ ।
• ପର୍ଯ୍ୟାୟ ୨- ବାର୍ଷିକ ୭ ମିଲିୟନ ମେଟ୍ରିକଟନରୁ ବାର୍ଷିକ ୯.୦୦ ମିଲିୟନ ମେଟ୍ରିକଟନରୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବା
• ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପାଇଁ କୌଶଳ କାରିଗରୀ ଆର୍ଥିକ ସମୀକ୍ଷା ସହିତ ବିସ୍ତୃତି ବିନ୍ୟାସ ଅଧ୍ୟୟନର କାମ ବର୍ତମାନ ଚାଲିଛି ଏବଂ ୨୦୧୬-୧୭ ସୁଦ୍ଧା ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟର କ୍ରିୟାନ୍ଵୟନର ଯୋଜନା ରହିଛି । ଦ୍ଵିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ୨୦୨୦-୨୦୨୧ ସୁଦ୍ଧା ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି ।

ବୀଣା ରିଫାଇନାରୀ

1. ବୀଣା ରିଫାଇନାରୀର ସ୍ଥାପନା ଭାରତ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡ ( ବିପିସିଏଲ) ଏବଂ ଓମାନ ଅଏଲ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡ଼ର ମିଳିତ ଉଦ୍ୟମ ଭାରତ ଓମାନ ରିଫାଇନାରୀଜ ଲିମିଟେଡ ଦ୍ଵାରା କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହା ମଇ ୨୦୧୧ ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
2. ବିପିସିଏଲ ବୀମା ରିଫାଇନାରୀର ବର୍ତମାନ କ୍ଷମତା ବାର୍ଷିକ ୬.୦୦ ମିଲିୟନ କ୍ଷମତା ବାର୍ଷିକ ୬.୦୦ ମିଲିୟନ ମେଟ୍ରିକଟନରୁ ବାର୍ଷିକ ୭.୮ ମିଲିୟାନ ମେଟ୍ରିକଟନ ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବାର ପ୍ରସ୍ତାବ  ରହିଛି ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରାୟ ୩୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ।

ପଶ୍ଚିମ ଉପକୂଳରେ ମେଗା ରିଫାଇନାରୀ

1. ସାର୍ବଜନୀନ କ୍ଷେତ୍ରରେତୈଳ କମ୍ପାନୀ ଗୁଡିକ, ଇଣ୍ଡିଆନ ଅଏଲ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡ଼ ( ଆଇଓସିଏଲ) ଭାରତ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡ଼ (ବିପିସିଏଲ) ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନ ପେଟ୍ରୋଲଲିୟମ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡ଼ ( ଏଚପିସିଏଲ ଏବଂ ଇଆଇଏଲ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏକ ସମ୍ମିଳିତ ରିଫାଇନାରୀ ସହ ପେଟ୍ରୋଲ ରସାୟନ ପରିସରର ସ୍ଥାପନା ପାଇଁ ଘୋଷଣା  ହୋଇଛି । ଏହାର ରିଫାଇନିଙ୍ଗ କ୍ଷମତା ବାର୍ଷିକ ୬୦ ମିଲିୟନ ମେଟ୍ରିକଟନ ଏବଂ ଏହାର ଦୁଇଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ କରାଯିବ ।
2. ଇଞ୍ଜିନିୟର୍ସ ଇଣ୍ଡିଆ ଲିମିଟେଡ଼ ( ଇଆଏଲ) ବିସ୍ତୁତ ବ୍ୟବହାର୍ଯ୍ୟତା ଅଧ୍ୟୟନ କରୁଛନ୍ତି । ସାର୍ବଜନୀନ କ୍ଷେତ୍ରର ତୈଳ କମ୍ପାନୀ ଗୁଡିକ ଏବଂ ଇଆଇଏଲ, ନିର୍ମାଣ ସ୍ଥଳର ଚିହ୍ନଟ ପାଇଁ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ସରକାରଙ୍କ ସହିତ ଆଲୋଚନା କରୁଛନ୍ତି ।

୧ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୧୪ ରେ ମାନୀୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ରମୋଦୀ ତ୍ରିପୁରାର ପଲଟାନାଠାରେ ଓଟିପିସି ବିଦ୍ୟୁତ ପ୍ଳାଣ୍ଟର ୟୁନିଟ-୨ କୁ ରାଷ୍ଟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ସମର୍ପିତ କରିଥିଲେ । ପୂର୍ବୋତ୍ତର ଭାରତରେ ଅପଷ୍ଟ୍ରିମ୍ ମିଡିଷ୍ଟ୍ରିମ ଏବଂ ଡାଉନଷ୍ଟ୍ରିମ ପାଇଁ ୧,୩୦,୦୦୦ କୋଟି ପୁଞ୍ଜି ବିନିଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ୯ ଫେବୃୟାରୀ ୨୦୧୬ ରେ ପୂର୍ବୋତାର ଭାରତ ପାଇଁ ହାଇଡ୍ରୋ କାର୍ବନ ଭିଜନ ୨୦୩୦ ଜାରି   କରାଯାଇଥିଲା । ପୂର୍ବୋତ୍ତର ଭାରତରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଏବଂ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ପାଇଁ ଏହି ଆଞ୍ଚଲରେ ଘରୋଇ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ଗ୍ୟାସ ଅପରେସନରରେ ୪୦ ପ୍ରତିଶତ ରିହାତି ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଛି । ମାନନୀୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଫେବୃୟାରୀ ୨୦୧୬ ରେ ନୁମଲିଗଡ ରିଫାଇନାରୀ ଲିମିଟେଡ଼ରେ ସ୍ଵଦେଶୀ କୌଶଳ ଦ୍ଵାରା ସର୍ବାଧିକ ମହମ ଉତ୍ପାଦନ କରିପାରିବା ଭଳି ୟୁନିଟକୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ସମର୍ପିତ କରିଛନ୍ତି ।

ଆଧାର

ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ମନ୍ତ୍ରଣାଲୟ ଭାରତ ସରକାର